Econoom Ben Vollaard van de universiteit van Tilburg heeft zich vastgebeten in de AD Haringtest.
In een woensdag verschenen verslag stelt Vollaard dat het testpanel “alle schijn tegen heeft”. Statistisch onderzoek van Vollaard wijst in de richting van belangenverstrengeling.
Wat is er aan de hand? Vollaard heeft onderzocht wat de leveranciers zijn van de viszaken die in 2016 en 2017 zijn meegenomen in de AD Haringtest.
Eén van de panelleden van de AD Haringtest geeft vanuit zeevisleverancier Atlantic kenniscursussen over haring. De vraag was dus of de viszaken die Atlantic als toeleverancier hebben een hogere score krijgen.
Het simpele antwoord: ja.
Zeven vishandels in de top 10 van de haringtest 2016 blijken hun haring te betrekken bij de bewuste leverancier; dit jaar gold dat voor vijf vishandels. En dat terwijl minder dan 10 procent van de 150 viszaken die zijn bezocht hun haring afnemen bij Atlantic. "Deze vishandels zijn dus zwaar oververtegenwoordigd in de top 10 van de haringtest", concludeert Vollaard.
Onderstaande grafiek uit het onderzoek van Vollaard laat zien hoe groot de afwijking is (klik voor uitvergroting):
In de linkergrafiek is gekeken naar alle verkooppunten. Vollaard stelt: "Verkooppunten met Atlantic als leverancier scoren gemiddeld een 9,1. De andere verkooppunten scoren een onvoldoende, gemiddeld net geen 5,5. We zien weinig verschil in gemiddelde score tussen de overige leveranciers."
Het kan natuurlijk zo zijn dat de visverkopers die niet worden beleverd door Atlantic structureel slechtere vis verkopen. Daarom heeft Vollaard ook een correctie aangebracht voor zaken waarbij de 'microbiologische gesteldheid' van de vis als onvoldoende is getest.
De resultaten van de uitslagen van verkooppunten van haring met een vergelijkbare kwaliteit staan in de rechterkolom van de grafiek. "Verkooppunten met Atlantic als leverancier behalen nog altijd gemiddeld een score van 9,1; andere verkooppunten gemiddeld een 5,8. Het verschil is nu 3,3 punten en blijft statistisch significant", aldus Vollaard.
Alle schijn tegen
De econoom erkent dat zijn onderzoek "geen direct bewijs van het bevoordelen van vishandels met de bewuste leverancier in de AD haringtest" geven. Maar de statistische resultaten tonen volgens Vollaard wel aan dat het testteam "op basis van dit onderzoek wel alle schijn tegen heeft."
Het AD ontkent dat er sprake is van belangenverstrengeling. "Er is geen vermenging van journalistieke en zakelijke belangen", laat de hoofdredacteur weten aan RTL Nieuws. "Het AD staat in voor de betrouwbaarheid van alle bij de test betrokken keurmeesters. De keurmeesters opereren nooit alleen maar zijn altijd met z’n drieën."
Rotterdamse zaken krijgen hogere score
Afgelopen zomer publiceerde Vollaard al over de AD Haringtest. Hij analyseerde de ranglijst van 2016 en 2017 en kwam tot de conclusie dat het rapportcijfer van verkooppunten in Rotterdam en omstreken bijna een halve punt hoger ligt dan je op basis van de kwaliteit zou verwachten.
"Er lijkt dus iets buiten deze kenmerken te zijn waardoor zaken in de regio Rotterdam een streepje voor hebben", aldus de universiteit destijds in een persbericht. "Het onderzoek liet in het midden wat de oorzaak van deze vertekening is."
LEES OOK: Deze 23-jarige Groninger ontpopt zich tot de Jamie Oliver van de moestuinwereld
